Nieuws
De feiten over fietshelmen
Sunday 11 October, 2009
Fietsongevallen kunnen tot letsel leiden, waaronder vaak ernstig hoofd- en hersenletsel. De fietshelm is bedoeld om de kans op dat type letsel te verkleinen. De fietshelm kent wereldwijd voor- en tegenstanders. Een zojuist gepubliceerde factsheet van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) beoogt de wetenschappelijk feiten op een rijtje te zetten. De SWOV komt tot de conclusie dat een fietshelm een effectief hulpmiddel is om je als fietser te beschermen tegen hoofd- en hersenletsel. Discussies Een deel van de discussie bestaat rondom het bewijs voor de beschermende werking van de fietshelm. Een ander deel draait om de mogelijkheid dat een fietshelm leidt tot minder fietsgebruik. Het derde deel van de discussie gaat over de vraag of promotie van helmgebruik de beste manier is om de veiligheid van fietsers te verhogen, of dat het voorkómen van fietsongevallen voorrang verdient. In het rapport komen alle drie discussiepunten aan de orde.
Effectief hulpmiddelDe conclusies van het onderzoek luiden als volgt:"Ruim een kwart van de letsels onder fietsers ten gevolge van een verkeersongeval betreft hoofd- en hersenletsel. Ongeveer driekwart van het hoofd- en hersenletsel ontstaat bij ongevallen waarbij geen gemotoriseerd verkeer betrokken is; bij jonge kinderen is dit bijna 90%. Voor het merendeel gaat het dan om enkelvoudige ongevallen. Onderzoek toont aan dat een fietshelm bij een ongeval bescherming biedt tegen ernstig hoofd- en hersenletsel. Het maximale effect van een fietshelm (blijkend uit casus-controlestudies) ligt volgens een conservatieve schatting rond de 45% reductie van de kans op hoofd- en hersenletsel. De SWOV is van mening dat casus-controlestudies op dit moment het beste beeld geven van het letsel-preventieve effect dat maximaal met fietshelmen te bereiken is. Deze studies corrigeren namelijk voor mogelijk verstorende factoren zoals leeftijd, tijdstip van de dag, weersomstandigheden. Als in de praktijk het helmgebruik binnen een populatie toeneemt, bijvoorbeeld door een wettelijke verplichtstelling, blijkt inderdaad het hersenletsel bij de desbetreffende doelgroep af te nemen, maar wel minder sterk dan op basis van casus-controlestudies verwacht mocht worden. Een enkele populatiestudie vond helemaal geen effect.Een veel gehoord argument tegen een fietshelmplicht is dat deze het fietsgebruik zou doen afnemen. Onderzoek laat zien dat dit effect soms ook is opgetreden, zeker in de eerste paar jaren na de invoering van de helmplicht. Effecten op de langere termijn zijn niet bekend.Al met al komt de SWOV tot de conclusie dat een fietshelm een effectief hulpmiddel is om je als fietser te beschermen tegen hoofd- en hersenletsel."
Link* De volledige SWOV-Factsheet over Fietshelmen